Farlar artık opsiyonel donanım listesinin önemli bir kalemi olarak dikkat çekiyor. Fakat ne yazık ki çoğu kullanıcı farın teknolojisinden çok dışarıdan görünüşüyle ilgileniyor. Pahalı far sistemlerinin altında yatan ve sürücülerin hayatını kolaylaştıran teknolojilerse çoğu zaman görmezden geliniyor. Peki şık görünen gündüz farlarından ve bembeyaz renginden başka bu farlar neler yapabiliyor ve nasıl çalışıyor?
Otomobil farlarındaki gelişim gerçekten çok büyük. Otomobilli yaşaman başlarında gaz lambaları işlev görüyordu. İlk otomobiller fazlasıyla yavaştı ve gaz lambası gibi bir kaç metreyi zorlukla aydınlatan bir far bile yeterli olabiliyordu. Otomobiller hızlandıkça gereken aydınlatma menzili de arttı. Halojen farlar burada imdada yetişti. Tungsten kaplı bir telle aydınlatma zaten kullanılıyordu ve ampulün halojen özellikli bir gazla doldurulması sayesinde tungstenin daha yüksek ısıda çalışması sağlandı.
Aslında halojen lambalar bugün bile ihtiyacı karşılıyor. Tabii ki teknoloji gelişti ve ilk nesil halojenlerden bu yana aydınlatma kapasitesi çok arttı. Daha fazlası içinde HID özellikli ampuller kullanılıyor. Biz bu ampulleri xenon olarak tanıyoruz. Xenon aslında HID ampullerin anında işlev görebilmesini sağlayan bir gaz. HID ampuller akkor haline gelmiş tel yerine elektrik arkıyla aydınlatma sağlıyor. Bu arkın belli bir aydınlatma seviyesine ulaşması da zaman alıyor. Xenon farlar beyaza yakın renkleriyle kolaylıkla halojenlerden ayrılıyor ve bu nedenle de tüketiciler tarafından özellikle lüks algısını arttırdığı için tercih ediliyor. Xenon farların sağladığı menzil halojenden daha fazla ama iyi ayarlanmış bir halojen kötü bir xenondan daha iyi aydınlatma sunabiliyor. Burada önemli olan karanlık çizgisi ve özellikle de ışığın dağılımının eşit olması. Beyaz rengi nedeniyle belli bölgelerdeki ışık yoğunlukları sürücülerin gözlerini yorma riskine sahip. Ayrıca Avrupa Birliği yönetmelikleri gereği HID ampule sahip araçlarda yüksek basınçlı far yıkama sistemi ve otomatik far yükseklik ayarının bulunması zorunludur.
Xenonların tahtını sallayan teknolojiyse LED’ler. Aslında LED’ler uzun zamandır aydınlatma sektöründe kullanılıyor ama otomobil farlarıyla geçmişleri çok da uzun değil. LED, aslında bir elektronik devre elemanıdır. Işık yaydığı sonradan farkedilmiş ve tepki süresinin kısalığı ve uzun ömrü sayesinde kullanım alanı yayılmış. LED’ler farlarda HID farlara çok iyi bir alternatif üretiyor. Aynı ve hatta daha güçlü beyaz ışığı üretebiliyor, ilk çalıştırma anında gecikmesi yok ve ömrü neredeyse aracın ömründen daha uzun. LED’ler küçük alan kapladığı için de ayrı bir avantaja sahipmiş gibi görünüyor ama ampulden artan alan soğutma elemanları için kullanılıyor, çünkü LED’ler bir hayli ısınıyor. LED’ler sağladığı en büyük avantaj seçimlik aydınlatma bölgeleri yaratılabilmesi. En gelişmiş far teknolojilerini modellerine uygulamak konusunda özel bir yeri olan Opel, LED üzerinde yaptığı çalışmalarda Matrix LED yapısıyla karşıdan araç gelirken uzun huzmeli farların kullanılmaya devam edilmesini sağlayabiliyor. Aracı üzerindeki aydınlatma kapatılabiliyor ve bilgisayar karşıdan gelen aracı anbean takip ederek karanlık bölgeyi ayarlayabiliyor. Bu tür farlar bugün Mercedes tarafından S Serisi’nde de kullanılıyor.
Bütün bu sistemlerin bir adım ötesi ise BMW tarafından i8’de kullanılan lazer destekli farlar. Bu sistemle ilgili geniş bilgi için daha önceki haberimize burayı tıklayarak göz atabilirsiniz.
